Omurilik Yaralanması (Spinal Kord Yaralanması, Medulla Spinalis Yaralanması)

Omurilik yaralanması sonucunda;

–motor

–duyu

–otonom sistem fonksiyonları kısmen veya tamamen bozulur.

Omurilik Yaralanması Nedenleri:

En sık travmalar omurilik yaralanmasına neden olur. Bunlar arasında:

–trafik kazaları (yaklaşık %50),

–düşmeler (%25),

–şiddet olayları, terör (%14.6)

(bıçaklanma, ateşli silahlarla yaralanma),

–eğlence, spor aktiviteleri (suya dalma) (%14.2),

Ayrıca enfeksiyonlar ve tümörler, damarsal bozukluklar gibi nedenler de omurilikte lezyon yapabilirler.

Omurilik Yaralanması Nasıl Oluşur?

Travmayı takiben omuriliğin direkt olarak yaralanması veya fiziksel olarak kesiye uğramsı nadirdir. Buna primer zedelenme denir. Esas mekanizma, yaralanma yerindeki kan dolaşımının ilerleyici bir şekilde azalmasıdır. Buna da sekonder zedelenme denir.

Spinal Şok Kavramı

Yaralanmanın altından uyarı gelmemesi ile motor, duyu, sempatik otonomik fonksiyon kaybı oluşur. Periferik uyaran yoksunluğu vardır. Yaralanma tamsa omurilik yaralanma seviyesi yüksekse uzun sürer, 3 aya kadar uzayabilir. Refleks aktivitelerin geri dönüşü ile biter, spastisite (kaslarda istemsiz kasılma) gelişmeye başlar.

Tetrapleji Nedir?

1. sırt omurunun (torakal 1) üstü lezyonlarda oluşur. Boyuna ait omurilik yapısının hasarına bağlı olarak, motor ve/veya duyusal fonksiyon kaybı veya bozukluğu oluşur. Hastanın kollarında, gövdesinde, bacaklarında ve pelvik organlarında fonksiyon bozukluğu meydana gelir.

Parapleji Nedir:

1. sırt omurunun (torakal 1) altı lezyonlarda oluşur. Kolların fonksiyonu korunmuş, yaralanma seviyesine bağlı olarak gövde, bacaklar pelvik organlar etkilenmiştir.

Omurilik Yaralanmalı Kişi İleride Düzelebilirmi?

Bunu bilmenin erken dönemde en iyi göstergesi anal duyunun 72 saat-1 hafta içinde geri dönmesidir. Bu iyi bir işarettir. Omrilik yaralanmasından iyileşme ilk 3 ayda hızlı, 6 ay-1 yıl arası yavaş bir şekilde devam eder. İyileşme 2 seneye kadar sürebilir.

İleride Kimler Daha İyi Fonksiyona Sahip Olabilirler?

Yaralanma seviyesi ne kadar aşağıda ise,

Yaralanma kısmi ise,

Başka tıbbi problemler yoksa,

Hastanın motivasyonu iyi ise.

Omurilik Yaralanmasında Tedavi ve Rehabilitasyon

Akut Yaklaşımlar

Hayati fonksiyonlarla ilgili girişimlerle beraber sekonder hasar önlenmelidir. Eğer instabilite varsa hızla giderilmelidir. Tansiyon düşüklüğü, kansızlık, yetersiz oksijenasyon dikkate alınmalıdır. Kortizon tedavileri akut dönemde yaralanma şiddetini azaltabilir.

Rehabilitasyon Çalışmaları

Bağırsak-mesane rehabilitasyonu çok önemlidir. Bol lifli diyet önerilir. Hastanın uygun pozisyonu, sık döndürmeler, pasif ve aktif eklem egzersizleri, germe egzersizleri, kuvvetlendirme egzersizleri, yatak içi çalışmalar çok önemlidir. Eğilebilir sedye (tilt table) çalışmaları hastanın ortostatik tansiyon düşüklüğü, yük verme ve ayağa kaldırmaya hazırlanma için çok önemlidir. Transfer (bir yerden bir yere geçiş) çalışmaları profesyonel eğitimle hastaya kazandırılır. Yine ayağa kaldırma, yürüme eğitimleri için çok özellikli rehabilitasyon çalışmaları gerkmektedir.

Ayrıca Bakınız:

Felçten değil bilmemekten korkun (egzersizler bölümü)

Robotik rehabilitasyon

Mesane-Bağırsak Felci

 

This Post Has 8 Comments

  1. bahar

    hocam ben 9yil önce trafik kazası geçirdim spinal kordinasyon yaralanmasi arac ici c5 c6 seviyem oturma dengem var ayrica uzun bacakla parallel barda yürüyorum kocaelinde oturuyorum muayne olmak istiyorum size randevu nasil alabilirim

    1. Prof. Dr. Erbil DURSUN
      Prof. Dr. Erbil DURSUN

      Cevabım gecikti yurt dışında idim. 0-530-3711855 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz. Geçmiş olsun .

  2. Kursat

    Hocam hayirli calismalar dolu dolu 2 ay oldu 2. Kattan düşeli ayagimda 1 platin ve belimde 8 tane vida var ve cok sukurler olsun doktorlar belden asagi felc kalama durumun yok dedi sinirlere baskasi yapmamis ama suan cok rahat bir sekilde oturup kalkabiliyorum fakat belimde bir baski ve sanki belimdeki kemiklere igne batiriyolar gibi hissediyorum

    1. Prof. Dr. Erbil DURSUN
      Prof. Dr. Erbil DURSUN

      Fizik tedavi ve rehabilitasyon çalışmalarına devam edin. Geçmiş olsun.

  3. Emine

    Hocam annem 3 gun once balkondan duserek yaralandi neyseki hemen yanina gityim nefes alamiyordu bir gece hastanede bekletildi oglen saatlerinde ameliyata alindi ancak doktor yaralanmanin cok ileri derecede omuriliginin paramparca oldugunu ellerinden geleni yaptiklarini artik yuruyemeyecegini eger omurilik zari daha az zarara ugrasaydi biseyler yapilabilecegini soyledi annem 54 yasinda iki gundur yogun bakimda ameliyattan oncede ayaklarini hissetmiyordu hala hissetmiyor felç kalacagini soylediler sizce duzelebilir mi ne yapilabilir. Tesekkurler .

    1. Prof. Dr. Erbil DURSUN
      Prof. Dr. Erbil DURSUN

      ​Burada meydana gelen hasarı derecesi ve seviyesi önemli. Bunlar muayene ile anlaşılır ve ileriye Yönelik ciddi tahminlerde bulunabiliriz. Omurilik yaralanmasında en önemli konuların başında mesane fonksiyonlarının tetkiki ve tedavisi gelmektedir. Çünkü mesane fonksiyonlarına dikkat edilmezse böbrekler kötü şekillerde etkilenebilir ve hastanın hayatını riske edebilir.

  4. ismet

    babam 2010 yılında T4-T5 te torakal kitleden dolayı uludağ üniversitesinde amiliyat oldu. amiliya sonrası T7 den aşağısı his kaybı, belde ve bacaklarda güç kaybı oluştu.bir de sırtta sol kürek civarında ağrısı var. şu an ki durumu wolkarla daire içerisinde yürüyebiliyor. fakat bacaklarda kasılma ve titreme oluyor. yılda bir 30 seans fizik tedavi görüyor. diğer zamanlarda da kendisi evde yapıyor. kullandığı ilaç sıymra 150 mg ve sirdalut. hocam size gelsek bir fayda bulabilir miyiz. wolkırdan kurtulabilir mi? teşekkürler. (bursa dan yazıyorum)

Bir cevap yazın